Η ράφτρα της Κοκκινιάς
Αριστουργηματικό τραγούδι, ιστορική συνάντηση, ο νεοελληνικός πολιτισμός σε μια πολύ δυνατή στιγμή του. Και η δύναμή του αυτή δεν πηγάζει από τις... συμμορίες, αλλά γεννιέται απλά και αβίαστα από την ράφτρα της Κοκκινιάς. Κοιτάζω ξανά και ξανά το παλιό βίντεο του 1974. Τα σεμνά παιδιά που τραγούδησαν τόσο δυνατά αυτό το τραγούδι, μου φάνηκε πως γεννήθηκαν κι αυτά από μια τέτοια μάνα. Και της αποτίουν ύψιστο φόρο τιμής.
Ποια είναι η ράφτρα της Κοκκινιάς; Κυριολεκτικά μιλώντας, θα μπορούσε να είναι μια προσφυγοπούλα, που κατάγεται από την χαμένη πια γι αυτήν πατρίδα της Ιωνίας, που μεγάλωσε σε ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον και ρίχτηκε σε ένα άθλιο αντίσκηνο στις αλάνες τότε της Κοκκινιάς, θύμα βίαιου ξεριζωμού και μιας πρωτοφανούς σε μέγεθος αλλά και ιστορική βαρύτητα, ανταλλαγής πληθυσμών. Έπρεπε να επιβιώσει χωρίς στοιχειώδη υγιεινή, με τον πόνο των τόσων χαμένων φίλων και συγγενών, χωρίς εργασία, με την αμφίβολη βοήθεια του πληγωμένου επίσης Ελληνικού κράτους και την καχυποψία των ντόπιων ελληνικών πληθυσμών.
Μια νεαρή ελληνοπούλα που την ανακάλυψε ο εγχώριος καπιταλισμός και την έκανε εργάτρια στις υφαντουργίες που ξεφύτρωσαν σαν μανιτάρια γύρω από τις προσφυγικές περιοχές. Που ξαναέστησε την ζωή της από το τίποτα, εργαζόμενη σκληρά, στα εργοστάσια, στις ταπητουργίες, στα ραφεία της εποχής. Πού έγινε παραδουλεύτρα και καθαρίστρια και που τελικά επιβίωσε, παντρεύτηκε, στέριωσε και γέννησε, η πρώτη της γενιά, τα παλληκάρια που εκτέλεσαν αργότερα οι Γερμανοί στο μπλόκο της Κοκκινιάς.
Ένα κλασσικό τραγούδι είναι πάντα επίκαιρο, πόσο μάλλον τα Μαλαματένια Λόγια. Μόνο να, στις μέρες που ζούμε, για μένα, ίσως και για άλλους, η ράφτρα της Κοκκινιάς είναι περισσότερο επίκαιρη από ποτέ. Είναι μια πολύτιμη μητέρα που θα μας καθοδηγήσει στις δυσκολίες. Που θα μας θυμίσει την λιτότητα και την αποφασιστικότητα, το κουράγιο, τις κρυμμένες, αν και αποχαυνωμένες από την κατανάλωση, δυνάμεις μας. Η ράφτρα της Κοκκινιάς είναι και μια αλλιώτικη πατρίδα. Είναι εκείνη που πρέπει να ρωτήσουμε για να κάνουμε καλύτερη την ζωή μας. Είναι ελπίδα. Η πιο πολύτιμη αποσκευή μας για το άγνωστο ταξίδι προς το μέλλον μας.